کرمک، کرمی انگلی و سفیدرنگ، با نام علمی Enterobius vermicularis، یکی از شایع‌ترین انگل‌های روده‌ای انسان، به خصوص در کودکان است. این کرم‌های ریز که طولشان به حدود 10 میلی‌متر می‌رسد، در روده کوچک زندگی می‌کنند و شب‌ها برای تخم‌گذاری به سمت مقعد مهاجرت می‌کنند. خارش شدید مقعد، به ویژه در شب، از اصلی‌ترین علائم آلودگی به کرمک است.
تصاویر کرمک
کرمک ها در روده در نهایت از سیستم گوارش عبور کرده و از طریق مدفوع دفع می شوند. حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشید، ممکن است علائمی از کرم در مدفوع خود پیدا کنید.
کرم‌ها در مدفوع انسان می‌توانند ظاهرهای مختلفی داشته باشند:
- کرم های گرد: ممکن است تکه های کرم یا کرم های بزرگ و زنده را در مدفوع خود پیدا کنید.
- کرم های سوزنی: ممکن است کرم های نازک و سفید رنگی را ببینید که مانند تکه های نخ به نظر می رسند.
- کرم‌های سنجاقی: که گاهی اوقات در اطراف ناحیه مقعد در شب، زمانی که ماده‌ها تخم‌های خود را روی پوست اطراف می‌گذارند، قابل مشاهده هستند.
پزشک نمونه‌ای از مدفوع شما را در آزمایشگاه برای تشخیص علائم کرمک یا تخم کرم تجزیه و تحلیل میکند.
راه‌های سرایت کرمک:
- تخم کرمک: تخم‌های کرمک از طریق مدفوع فرد آلوده دفع می‌شوند و می‌توانند تا دو هفته در محیط زنده بمانند. این تخم‌ها از طریق تماس با سطوح آلوده، مانند دست‌ها، لباس، ملافه و یا حتی از طریق هوا، به راحتی به فرد سالم منتقل می‌شوند.
- مصرف تخم کرمک: بلعیدن تخم کرمک، شایع‌ترین راه انتقال این انگل است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که فرد آلوده دست‌های خود را نشسته و سپس غذا می‌خورد یا به دهان خود دست می‌زند.
علائم کرمک:
- خارش شدید مقعد: خارش مقعد، به خصوص در شب، شایع‌ترین علامت کرمک است. این خارش به دلیل تخم‌گذاری کرم‌های ماده در ناحیه مقعد ایجاد می‌شود.
- بی‌خوابی: خارش شدید مقعد می‌تواند باعث اختلال در خواب و بی‌قراری در فرد شود.
- تحریک پوست: خاراندن مداوم مقعد می‌تواند منجر به قرمزی، التهاب و تحریک پوست در این ناحیه شود.
- درد شکم: در برخی موارد، ممکن است فرد مبتلا به کرمک دچار درد شکمی خفیف شود.
- کاهش اشتها: در موارد نادر، عفونت شدید با کرمک می‌تواند منجر به کاهش اشتها و لاغری شود.
تشخیص کرمک:
- مشاهده کرم‌ها: کرم‌های بالغ کرمک، به خصوص در شب، ممکن است در اطراف مقعد یا در لباس زیر فرد آلوده دیده شوند.
- آزمایش نوار چسب: در این روش، نوار چسبی در اطراف مقعد فرد در صبح و قبل از دفع مدفوع چسبانده می‌شود. کرم‌ها تمایل دارند تخم‌های خود را در شب و روی پوست اطراف مقعد بگذارند. سپس نوار چسب برداشته و به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا تحت میکروسکوپ بررسی شود.
درمان کرمک:
- داروهای ضد انگل: درمان کرمک با داروهای ضد انگل خوراکی مانند آلبندازول یا مبندازول به راحتی انجام می‌شود. این داروها باید دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف شوند و ممکن است لازم باشد که دوز دوم دارو چند هفته بعد تکرار شود.
- اقدامات بهداشتی: برای جلوگیری از انتشار مجدد کرمک، رعایت بهداشت فردی و محیطی بسیار مهم است. شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون، به خصوص قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از توالت، از جمله اقدامات ضروری است. همچنین باید لباس زیر و ملافه‌ها به طور مرتب و با آب داغ شسته شوند.
پیشگیری از کرمک:
- رعایت بهداشت فردی: شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون، به خصوص قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از توالت، مهم‌ترین اقدام برای پیشگیری از کرمک است.
- کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها: ناخن‌های بلند می‌توانند محل تجمع تخم کرمک باشند. کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها به خصوص برای کودکان، به پیشگیری از ابتلا به این انگل کمک میکند.
- شستشوی مرتب لباس زیر و ملافه‌ها: لباس زیر و ملافه‌ها باید به طور مرتب و با آب داغ شسته شوند تا تخم کرمک از بین برود.
- اجتناب از خاراندن مقعد: خاراندن مقعد می‌تواند باعث انتشار تخم کرمک به دست‌ها و سطوح دیگر شود.
- آموزش بهداشت به کودکان: آموزش صحیح بهداشت فردی به کودکان، به خصوص شستن مرتب دست‌ها، نقشی اساسی در پیشگیری از کرمک در آنها دارد.
کرمک، اگرچه یک انگل شایع است، اما با رعایت بهداشت فردی و محیطی به راحتی قابل درمان و پیشگیری است. در صورت مشاهده علائم خارش مقعد، به خصوص در کودکان، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا برای تشخیص و درمان مناسب اقدام شود.
https://vanaklaser.ir/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D9%85%DA%A9/